AŞI ENJEKSİYONU ÖNCESİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
1. Hastanın alerjik hastalığı ve enfeksiyon yönünden değerlendirilmesi gerekir. Eğer hastada akut nefes darlığı, hırıltılı solunum, ciddi alerjik yakınmalar veya 38 C’nin üzerinde ateş varsa enjeksiyon uygulanmamalıdır. Astımlı hastalarda enjeksiyon öncesi PEF ( tepe akım hızı ) hastanın en iyi değerinin % 80’inden fazla olmalıdır.
2. Yapılacak olan aşının hastaya ait olduğu ve doğru numaralı şişe olduğuna dikkat edilir.
3. Enjeksiyonlar anafilaksi tedavisinde kullanılan ilaçların hazır olduğu bir merkezde yapılmalıdır.
4. Bir önceki enjeksiyonda reaksiyon olup olmadığı dikkate alınarak yapılacak doz belirlenir.
5. Hastanın alerjik reaksiyonu etkileyecek başka bir ilaç alıp almadığı sorulur.
6. Hasta enjeksiyondan 1 saat önce ve 2 saat sonra ağır fiziksel aktivitede bulunmamalıdır.
– Yeni bir ilaç kullanmaya başladınız ise
– Hamile olma olasılığı var ise
– Alerji yakınmanız fazla ise
– Astım ile ilgili yakınmanız var ise
– Önceki enjeksiyonda problem oldu ise DOKTORUNUZA SÖYLEYİNİZ.
Enjeksiyon için 100 ünitelik insülin enjektörü kullanılır
Enjekte edilecek aşı flakondan enjektöre çekilir.
aşı tedavisi
Bu fotoğrafta görülen enjektöre 40 ünite aşı çekilmiştir
Bu fotoğrafta görülen enjektöre 60 ünite aşı çekilmiştir
Aşı kolun orta kısmıın dış yüzüne cilt altı enjeksiyon şeklinde yapılır.
AŞI ENJEKSİYONU YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
(Enjeksiyon tekniği)
1. Aşı şişesi 10-20 kez yukarıdan aşağıya yavaşça döndürülerek veya şişe avuç içinde döndürülerek hafifçe çalkalanır.
2. Steriliteye özen gösterilerek enjeksiyon uygulanacak alan alkollü pamukla silinir.
3. Enjeksiyon kolun orta 1/3 bölümüne, dış yüzüne derin SUBKUTAN (DERİ ALTI) olarak yapılır.
4. Enjeksiyon için 0.1 – 0.2 – 0.3 – … 0.9 – 1.0 ml işaretli tüberkülin enjektörü veya 10, 20, ….. 80, 90, 100 Ü İişaretli insülin enjektörü kullanılır.
Tüberkülin enjektöründe 0.1 ml = insülin enjektöründe 10 Ü
Tüberkülin enjektöründe 0.2 ml = insülin enjektöründe 20 Ü
Tüberkülin enjektöründe 0.4 ml = insülin enjektöründe 40 Ü
Tüberkülin enjektöründe 0.6 ml = insülin enjektöründe 60 Ü
Tüberkülin enjektöründe 0.8 ml = insülin enjektöründe 80 Ü
5. Aşı solüsyonunu vermeden önce, damar içine enjeksiyondan kaçınmak için enjektörün pistonu geriye çekilerek enjektör içine kan gelip gelmediğine bakılır. Eğer kan gelecek olursa yeni bir doz çekilir ve yeni bir enjeksiyon alanı belirlenir. Eğer kan gelmezse enjeksiyonu yapabilir.
6. Enjeksiyon yavaş olarak yapılmalıdır.
7. Tek aşı şişesi var ise, sağ ve sol kola dönüşümlü olarak enjeksiyon yapılması uygundur.
8. Enjeksiyon bittikten sonra 1 dakika basınç uygulanır. Bu sırada enjeksiyon alanı ovalanmamalıdır.
AŞI ENJEKSİYONU SONRASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
1. Hasta olası alerjik yan etkiler nedeniyle 20-30 dakika gözlem altında kalmalıdır. Bir reaksiyon var ise aşı çizelgesine not edilmeli ve uygun tedavi yapılmalıdır.
2. Hasta enjeksiyon günü aşırı fiziksel aktiviteden kaçınmalıdır.
3. Hasta enjeksiyon günü hassas olduğu alerjenlerle yoğun temastan kaçınmalıdır.
4. Hasta geç dönemde oluşabilen yan etki açısından dikkatli olmalı ve yan etki oluşur ise doktoruna haber vermelidir.
5. Sıcak banyo, sauna, uzun süreli duştan sakınmalıdır.
AŞI ENJEKSİYONUNUN ERTELENMESİ GEREKEN DURUMLAR
1. Hastada ateş ve enfeksiyon belirtileri var ise
2. Hastanın astım ile ilgili şikayeti var ise
3. Astım ilaçlarını kullanmamış ise
AŞI DOZUNUN AZALTILMASI GEREKEN DURUMLAR
1. Hastanın son 24 saat içinde başta astım olmak üzere alerjik hastalığı ile ilgili şikayetleri artmış ise
2. Aşıya karşı bir reaksiyon oluşmuş ise
3. Aşı enjeksiyonu arasındaki zaman aralığı aşılmış ise
4. Yeni şişeye geçilirken. Saklanma koşullarına bağlı olarak kullanılmakta olan şişedeki aşının güçü azalabilir ve yeni şişe daha güçlü hale gelebilir. Bu nedenle yeni şişenin ilk dozu azaltılır.